Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu Nedir?

Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu Nedir?

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu kanunda şu şekilde düzenlenmiştir:

Madde 154–(1) (Değişik: 25/2/2009-5841/1 md.) Bir hakka dayanmaksızın başkasına ait taşınmaz mal veya eklentilerini malikmiş gibi tamamen veya kısmen işgal eden veya sınırlarını değiştiren veya bozan veya hak sahibinin bunlardan kısmen de olsa yararlanmasına engel olan kimseye, suçtan zarar görenin şikâyeti üzerine altı aydan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adlî para cezası verilir.

(2) Köy tüzel kişiliğine ait olduğunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasına terk edilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taşınmaz malları kısmen veya tamamen zapt eden, bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kimse hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar uygulanır.

(3) Kamuya veya özel kişilere ait suların mecrasını değiştiren kimse hakkında birinci fıkrada yazılı cezalar uygulanır.

Bir hakka dayanmaksızın bir başkasına ait taşınmaz mal ya da eklentilerini malik gibi hareket etmek suretiyle tamamen veya kısmen işgal eden, sınırlarını değiştiren, bozan veya hak sahibinin bunlardan kısmen de olsa faydalanmasına engel olan kişiye, suçtan zarar görenin şikayeti üzerine altı aydan üç yıla kadar hapis ve bin güne kadar adli para cezası verilir.

Hakkı olmayan yere tecavüz suçu ile konut dokunulmazlığının ihlali suçu arasında farklılıklar bulunmaktadır. Konut dokunulmazlığını ihlal suçunda kişinin konutuna, iş yerine veya eklentilerine rıza olmaksızın girmesi ya da rıza ile girmişse ayrılmasının istenmesine rağmen ayrılmamasıdır. Ancak hakkı olmayan yere tecavüz suçu, kişinin başka bir kimseye veya kuruma ait olan taşınmaz veya eklentisinde malik gibi taşınmazı tamamen veya kısmen işgal etmesidir.

Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçunu Unsurları Nelerdir?

Öncelikle hakkı olmayan yere tecavüz suçunun temel halinden bahsetmek gerekirse taşınmaz mal veya eklentilerini malikmiş gibi

  • Tamamen veya kısmen işgal eden,
  • Sınırlarını değiştiren,
  • Sınırlarını bozan,
  • Hak sahibinin kısmen de olsa yararlanmasına engel olan kişidir. (TCK 154/1)

Köy tüzel kişiliğine ait olduğunu veya öteden beri köylünün ortak yararlanmasını terk edilmiş bulunduğunu bilerek mera, harman yeri, yol ve sulak gibi taşınmaz malları kısmen veya tamamen

  • Zapt eden,
  • Bunlar üzerinde tasarrufta bulunan veya sürüp eken kişi hakkı olmayan yere tecavüz suçu işlemiş olacaktır (TCK 154/2). Kanunda geçen tasarruf kelimesinden kasıt, başkasının kullanması anlamına gelmektedir.

Kamuya veya özel kişilere ait suların mecrasını değiştiren kimse hakkı olmayan yere tecavüz suçu işlemiş olacaktır (TCK 154/3)

Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Adli para cezası, işlenen bir suça karşılık hapis cezasıyla birlikte veya tek başına uygulanabilen bir yaptırım türüdür. Hakkı olmayan yere tecavüz suç nedeniyle hükmedilen hapis cezaları adli para cezasına çevrilemez. Çünkü, adli para cezası bu suçta hapis cezası ile birlikte hükmedilen bir yaptırım olarak düzenlenmiştir.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi içerisinde belli koşullar yerine getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Hakkı olmayan yere tecavüz suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilmesi mümkündür.

Ceza ertelenmesi, mahkeme tarafından belirlenen cezanın cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesidir. Hakkı olmayan yere tecavüz suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası hakkında erteleme hükümlerinin uygulanması mümkündür.

Av. Betül UÇKAN